B vitamini, suda eriyen ve çeşitli türleri bulunan bir vitamin grubudur. Bu vitaminlerin eksiklikleri, belirli hastalıkların ortaya çıkmasına neden olabilir.
B1 Vitamini (Thiamin veya Aneurin)
B1 vitamininin eksikliği, karbonhidrat metabolizmasında ve sinir sisteminde bozukluklara yol açar. Bu eksiklik, beriberi hastalığına neden olabilir. Ayrıca, diş etlerinde herpes simplex’e benzer vesiküllöz oluşumlar meydana gelebilir.
B2 Vitamini (Riboflavin veya Laetoflavin)
B2 vitamini yokluğunda, dilde ve ağız köşelerinde çatlamalar, mukoza iltihapları, sindirim sistemi bozuklukları, yağlı ishaller ve görme bozuklukları gibi durumlar ortaya çıkar. Özellikle gece körlüğü, B2 vitamini eksikliğinin yaygın bir belirtisidir.
Nikotinik Asit (Niacin veya PP Faktörü)
Nikotinik asit, antipellegra faktörü olarak kabul edilen bir B vitamini türüdür.
Pelegra
Pelegra, B grubu vitaminlerinin bazı eksiklikleri sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır. Genellikle B1 vitamini (Thiamin) ve B2 vitamini (Riboflavin) eksiklikleri ile ilişkilendirilebilse de, genel olarak nikotinik asit eksikliğinin bu hastalığı tetiklediği düşünülmektedir. Pelegra, baş ağrısı, iştahsızlık, uykusuzluk, ishal ve karın ağrısı ile başlar. Hastalarda aşırı sinirlilik, zihinsel durgunluk ve kulak çınlaması gibi belirtiler de görülebilir. Hastalık, genellikle ilkbahar ve sonbahar aylarında ve beslenme problemi yaşayan bireylerde görülür. Tedavi edilmediğinde ölümcül olabilir.
PP vitamini eksikliği, özellikle ışık alan bölgelerde tekrar eden eritemli dermatitlerle kendini gösterir. Epidermisin dökülmesi, mide ve bağırsak rahatsızlıkları ile glositis hastalığın belirli semptomları arasındadır. Pelegrada dil şiş ve parlaktır; dilin ucu ve kenarları koyu kırmızı renktedir. Dil papillerinde silinmiş bir görünüm mevcuttur ve dilde aşırı bir duyarlılık görülebilir. Hastalık ilerledikçe dilin epitel tabakası dökülmeye başlar ve dil üzerindeki çatlaklar zamanla ülserleşebilir. Pelegrada, diş etlerinde Vincent tipinde ülseratif gingivitislere de rastlanabilir. Daha ileri aşamalarda, dudaklar, yanaklar, damak ve farinkste konjestiyon ve ülserasyonlar görülebilir.
Doğru bir anamnez, teşhiste kıymetli bir yardımcıdır. Nikotinik asit, sodyum nikotinat ve nikotinamid gibi ilaçlar, tedavinin temelini oluşturur. Kesin tedavi için iyi bir gıda rejimi yanında nikotinik asit ve B kompleks vitaminleri ile karaciğer özleri verilmesi gereklidir.
B vitamini ailesinden olan B6, Pantotenik asit, B3, B4, B5 ve B7 vitaminlerinin ağız ve çevresinde meydana getirdiği belirtiler hakkında yeterli bilgi bulunmamaktadır.
B12 Vitamini (Antianemik Faktör)
B12 vitamininin eksikliği, makrositer anemiye neden olur. Pernisiyöz anemide extrinsic faktör olarak kullanılmaktadır. Bu vitamin, protein metabolizmasında önemli bir rol oynar. B12 vitamini eksikliğinde spontan diş eti kanamaları görülebilir.
